Kleinbladige linde

Anekdote over de linde

Alles is zacht aan de linde. Zijn soepele bladeren zijn hartvormig. Zijn roomwitte en lichtgele bloemen ruiken overheerlijk. Ze trekken tot kilometers in de omtrek bijen aan. Door de bloemen van een enkele boom te bestuiven, kunnen bijen tot 10 kilo aromatische honing produceren. Soms zelfs meer! Aan het eind van de lente kan een enkele boom een heel plein of de hele ruimte midden in een huizenblok heerlijk laten geuren. In de herfst en de winter zijn aftreksels van lindebloesems rustgevend en ze kunnen seizoenskwaaltjes verzachten.

In de Germaanse cultuur werd de linde in verband gebracht met Freya, de godin van de liefde, de lente en de vruchtbaarheid. In de Griekse mythologie staat hij ook symbool voor tederheid en trouw. Baucis en Philemon zijn een zeer oud echtpaar. Ze houden van elkaar en willen ook na hun dood onafscheidelijk blijven. Op het einde van hun leven veranderen ze in bomen waarvan de bladeren elkaar aanraken. De vrouw verandert in een linde; de man in een eik. Om hun te belonen voor hun gastvrijheid en gulheid hebben de goden Jupiter en Mercurius hun grootste wens doen uitkomen.

Geheimen van de linde

De linde heeft zacht hout dat snel afbreekt, maar hij hanteert strategieën waardoor hij eeuwenlang kan meegaan!

In de zomer kan hij zijn bladeren verliezen bij grote droogte en vernieuwt hij zijn bladerdek zodra hij weer water heeft. Als hij gesnoeid wordt, maakt hij een nieuwe scheuten (uitlopers) aan vanuit zijn stronk. En wanneer zijn omgeving erop achteruit gaat, ontdoet hij zich van zijn takken en verliest hij grote stukken van zijn kruin. Telkens weer past de linde zich aan om energie, water of voedingsstoffen te besparen.

Vaak wordt zijn stam met het ouder worden hol. Soms splijt hij zelfs over de hele lengte open. Je kunt dan binnengaan in de stam. Mettertijd zakt hij langzaam in elkaar, tot er soms zelfs alleen een stronk overblijft. Hij wacht het juiste moment af om weer vanaf nul te beginnen. Net als een feniks kan een linde uit zijn as herrijzen. Hij heeft meerdere levens.

Heilzame invloeden van kleinbladige lindes

Deze boom wordt vaak geplant om straten te verfraaien: hetzij in groep, in rijen, hetzij op zijn eentje, in parken, op pleinen of op bepaalde rotondes. Hij biedt onderdak en eten aan een hele resem levende wezens: allerlei insecten, vogels, paddenstoelen, mossen en korstmossen. Het is een baken van biodiversiteit in de stad.

Hij vangt de stedelijke verontreiniging goed op. Zijn bladeren houden de fijne deeltjes vast die uitgestoten worden door onze transportmiddelen, onze verwarmingsketels en onze industrie. Hij zuivert de lucht die we inademen en doet ze in de lente ook lekker ruiken! Tot slot verzacht zijn grote bladerdek het klimaat om hem heen. In de zomer maakt hij de lucht frisser en vochtiger. In de winter houdt hij de wind tegen.

Deze linde is een boom die goed aangepast is aan onze stad. Hij biedt dapper weerstand in droge of zeer koude periodes. Hij bloeit laat en hoeft dus niet te vrezen voor de voorjaarsvorst. Hij wordt beschouwd als een boom van de toekomst om de effecten van de ontregeling van het klimaat tegen te gaan.

De kleinbladige linde herkennen

Bladeren

Groot (5 tot 10 cm) - In de vorm van een hart (cordata) - Getande rand - Vallen van de boom (bladverliezend)

Bladerdek

Kleur lente: donkergroen bovenaan, zilverwit dons onderaan - Kleur herfst: diepgeel - Afwezig in de winter

Vruchten

Bolletjes met 4-5 zijden (dopvruchten) - Gevleugeld

Bloemen

Zeer veel (juni-juli) - Roomwit tot zachtgeel - Zeer geurig

Bijzondere kenmerken van dit duo

Dit ‘koppel’ lindes roept bewondering op. Het zit ingesloten tussen het zand van de speeltuin, het betonnen dak van het naburige gebouw en het asfalt van de straat. Het wordt geconfronteerd met zware stedelijke leefomstandigheden en toch houdt het goed stand!

Als deze twee bomen het goed doen is dat zonder twijfel omdat hun wortels plek hebben om zich te ontwikkelen. Ze dringen diep de bodem in. Ze kunnen op zoek gaan naar het vocht en de voedingsstoffen die ze nodig hebben. Ze kunnen ook in elkaar opgaan en vergroeien. Met z’n tweeën zijn deze bomen veerkrachtiger dan op hun eentje. Zo staan ze sterker tegenover de tocht die soms opsteekt op het pleintje.

In tegenstelling tot ons kunnen deze twee ‘individuen’ zich niet verplaatsen als er gevaar opduikt. Ze moeten leven met wat zich aanbiedt, daar waar ze staan. Ze passen zich aan. Het zijn toonbeelden van autonomie en soberheid.

(Teksten en foto's van Priscille Cazin - Sylvolutions)

Dit portret is:

- Verrijkt met een illustratie uit de Belgische Federale Staatscollectie in permanente bruikleen aan de Meise Botanical Garden. Zie bijlage. Met dank aan de bibliotheek (erfgoedcollectie) voor deze bijdrage.

- Een initiatief van Christos Doulkeridis, burgemeester, Audrey Lhoest, schepen van Leefmilieu, Groene ruimten en Beplantingen, Toerisme, college van burgemeester en schepenen van Elsene.